İnsanı ve toplumu kültür ortamından, tarihsel varoluşundan bağımsız olarak
ele almak mümkün değildir. Tarihçinin rolü geçmişle övünmek,
böbürlenmek veya geçmişte yaşamak değil günü anlamak ve toplumların
kendilerine çekidüzen vermelerini sağlamak için tarihsel bilgiyi toplumun
hizmetine sunmaktır. Tarihçi düşünce ürünü eserler ortaya çıkarmakla
entelektüel iş üretir. Tarihçi güncel sorunları çözmek için bilgi üretmez,
ama ürettiği bilgi sorunların kaynağının anlaşılmasını sağlar.

Taha Niyazi Karaca, kaleme aldığı bu eseriyle tarihçilikle ilgilenenlere, bu mesleğin esaslarını anlatarak tarih yolunda ilk adımlarını nasıl atmaları
gerektiğini gösteriyor. Bir tarihçinin, mesleğini yaparken nelere dikkat
etmesi gerektiğini, hangi kurallarla sınırlandırıldığını, alet çantasında
nelerin bulunduğunu teker teker anlatıyor. Tarihçiliğin geçmişi ve
günümüzdeki halini ortaya koyduktan sonra tarihçinin başvurduğu
araştırma yöntemlerinin ve uymak zorunda olduğu etik kurallarının altını
çiziyor. Kısacası, Taha Niyazi Karaca, bu çalışmasında "Nasıl tarihçi
olunur?" sorusunu cevaplıyor.